مقدمه

در چشم‌انداز سخت‌افزاری سپتامبر سال ۲۰۲۵، جایی که کارت‌های گرافیک با هوش مصنوعی و رهگیری پرتو پیشرفته حکمرانی می‌کنند، نگاهی به گذشته و یافتن گنج‌های ارزشمند در بازار دست دوم می‌تواند بسیار هوشمندانه باشد. یکی از این گنج‌ها، قهرمان فراموش‌شده معماری Polaris، کارت گرافیک AMD Radeon RX 590 است. این کارت که در سال ۲۰۱۸ به عنوان نسخه‌ای بهینه‌شده و قدرتمند از RX 580 عرضه شد، امروز به عنوان یک گزینه “اولترا اقتصادی” برای سیستم‌های ارزان‌قیمت، کامپیوترهای دوم، یا تجربه‌ی بازی‌های کلاسیک و عناوین سبک Esports شناخته می‌شود.

خرید یک RX 590 کارکرده که نزدیک به هفت سال از عمرش می‌گذرد، نیازمند دقت و آگاهی بالایی است. کیفیت ساخت اولیه و مهندسی سیستم خنک‌کننده، تفاوت بین یک قطعه قابل اعتماد و یک دردسر دائمی را رقم می‌زند. در این یادداشت تخصصی و کاربردی، به کالبدشکافی عمیق برندهای مختلف RX 590 می‌پردازیم، عملکرد واقع‌گرایانه آن را در بازی‌های سبک سال ۲۰۲۵ می‌سنجیم و راهنمای کاملی برای انتخاب و خرید یک مدل دست دوم سالم و قابل اعتماد ارائه می‌دهیم.

عملکرد گیمینگ: اسب کاری وفادار برای 1080p در سال ۲۰۲۵

باید واقع‌بین بود: RX 590 یک کارت گرافیک برای بازی‌های سنگین AAA سال ۲۰۲۵ با تنظیمات بالا نیست. قدرت واقعی این کارت در اجرای روان بازی‌های محبوب و رقابتی (Esports) و عناوین کلاسیک دهه‌ی گذشته در رزولوشن 1080p (Full HD) نهفته است. برگ برنده اصلی آن، ۸ گیگابایت حافظه VRAM است که حتی امروز نیز برای تکسچرهای 1080p کافی است و آن را از بسیاری از کارت‌های ۴ گیگابایتی قدیمی متمایز می‌کند.

• گیمینگ در 1080p (Full HD): اینجا قلمرو اصلی RX 590 است. در بازی‌هایی مانند Valorant, Counter-Strike 2, League of Legends و Fortnite (با تنظیمات Performance)، به راحتی می‌توان به نرخ فریم بالای ۱۰۰ دست یافت. در بازی‌های داستانی جدیدتر، برای رسیدن به نرخ فریم قابل بازی (حدود ۳۰-۴۵)، باید تنظیمات گرافیکی را روی Low یا Medium قرار داده و از FSR (در صورت پشتیبانی بازی) استفاده کرد.
• گیمینگ در 1440p (2K) و 4K: این کارت به هیچ وجه برای این رزولوشن‌ها در بازی‌های مدرن توصیه نمی‌شود. عملکرد آن به شدت افت کرده و تجربه‌ی لذت‌بخشی را ارائه نخواهد داد.

در جدول زیر، میانگین نرخ فریم تقریبی در چند بازی پرطرفدار برای مدل‌های مختلف RX 590 آورده شده است.

عملکرد در رندر و تولید محتوا: گزینه‌ای برای شروع

برای تولیدکنندگان محتوای تازه‌کار با بودجه تقریباً صفر، RX 590 می‌تواند یک نقطه شروع باشد. عملکرد آن در نرم‌افزارهای مبتنی بر OpenCL قابل قبول است و ۸ گیگابایت VRAM آن برای تدوین ویدیوهای 1080p در DaVinci Resolve یا کارهای گرافیکی سبک در فتوشاپ کافی است. با این حال، فاقد انکودرهای ویدیویی مدرن و پشتیبانی از CUDA است، بنابراین در بسیاری از نرم‌افزارهای حرفه‌ای امروزی، عملکرد آن به مراتب ضعیف‌تر از کارت‌های جدیدتر خواهد بود.

چالش اصلی: عمر طولانی و استهلاک

بزرگترین ریسک در خرید یک RX 590 دست دوم، عمر طولانی و احتمال بالای استفاده از آن برای استخراج رمزارز (ماینینگ) است. این کارت‌ها به دلیل بهره‌وری خوب در الگوریتم‌های قدیمی، بسیار محبوب ماینرها بودند. یک کارت ماین شده به معنای ساعت‌ها کارکرد تحت بار ۱۰۰٪ است که منجر به استهلاک شدید فن‌ها و خشک شدن خمیر حرارتی می‌شود.

جدول مقایسه جامع برندها (با رویکرد خرید دست دوم)

این جدول ویژگی‌های کلیدی برندها را با تمرکز بر دوام و اطمینان در بازار دست دوم ارزیابی می‌کند.

کالبدشکافی برندها: راهنمای انتخاب یک بازمانده

هنگام خرید یک کارت گرافیک هفت ساله، کیفیت ساخت اولیه و مهندسی کولینگ، مهم‌ترین فاکتورها هستند.

Sapphire: امن‌ترین و بهترین انتخاب در بازار دست دوم

مدل Nitro+ Special Edition از برند سفیر، با فن‌های آبی شفاف و کولر قدرتمند Dual-X، نه تنها زیباترین، بلکه با اختلاف باکیفیت‌ترین و امن‌ترین انتخاب برای یک RX 590 دست دوم است. کیفیت ساخت افسانه‌ای سفیر و استفاده از قطعات درجه یک، دوام بالای این کارت را حتی پس از سال‌ها تضمین می‌کند.

ASUS و PowerColor: گزینه‌های پریمیوم و قابل اعتماد

مدل‌های ROG Strix از ایسوس و Red Devil از پاورکالر، رقبای مستقیم سفیر بودند. هر دو از سیستم‌های خنک‌کننده بسیار قدرتمند و مدارهای تغذیه قوی بهره می‌بردند که آن‌ها را به گزینه‌هایی بسیار قابل اعتماد در بازار دست دوم تبدیل می‌کند. پیدا کردن این مدل‌ها ممکن است سخت‌تر باشد، اما ارزش جستجو را دارند.

XFX: طراحی خاص با عملکرد متوسط

مدل Fatboy از XFX به دلیل طراحی بسیار بزرگ و قطور خود مشهور بود. با اینکه عملکرد حرارتی آن به خوبی مدل‌های سفیر یا ایسوس نبود، اما کیفیت ساخت قابل قبولی داشت. هنگام خرید این مدل، حتماً به صدای فن‌ها دقت کنید، زیرا ممکن است در طول زمان دچار نویز شده باشند.

MSI، Gigabyte و ASRock: نیازمند احتیاط بیشتر

مدل‌های Armor از MSI، Gaming از گیگابایت و Phantom Gaming از ASRock، گزینه‌های اقتصادی‌تر بازار بودند. این کارت‌ها عملکرد خوبی دارند، اما کیفیت ساخت و سیستم خنک‌کننده آن‌ها، به خصوص در بخش بدنه و بک‌پلیت (که اغلب پلاستیکی است)، به خوبی برندهای رده‌بالاتر نیست. این مدل‌ها را تنها در صورتی خریداری کنید که قیمت بسیار پایینی داشته باشند و از سلامت کامل آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

پاسخ به ۵ سوال مهم در سال ۲۰۲۵

۱. آیا RX 590 هنوز برای گیمینگ در سال ۲۰۲۵ قابل استفاده است؟ بله، اما صرفاً برای گیمینگ 1080p در عناوین Esports و بازی‌های قدیمی. برای بازی‌های جدید AAA، باید انتظار تنظیمات گرافیکی Low و فریم پایین را داشته باشید.

۲. بزرگترین ریسک در خرید یک RX 590 دست دوم چیست؟ عمر بسیار طولانی و احتمال بالای استفاده شدن برای ماینینگ. خرابی فن و خشک شدن خمیر حرارتی مشکلات رایجی هستند که باید برای آن‌ها آماده باشید.

۳. در سال ۲۰۲۵ چقدر باید برای یک RX 590 هزینه کنم؟ قیمت آن باید بسیار پایین باشد (کمتر از ۵۰ دلار). در غیر این صورت، کارت‌های جدیدتر اقتصادی یا مدل‌های قوی‌تر نسل قبل (مانند RX 5600 XT) ارزش خرید بیشتری دارند.

۴. آیا ۸ گیگابایت VRAM آن هنوز یک مزیت محسوب می‌شود؟ بله، برای رزولوشن 1080p، هشت گیگابایت حافظه همچنان یک نقطه قوت بزرگ است و به کارت اجازه می‌دهد تکسچرهای باکیفیت‌تری را نسبت به کارت‌های ۴ گیگابایتی اجرا کند.

۵. آیا درایورهای این کارت هنوز آپدیت می‌شوند؟ خیر. پشتیبانی درایوری با بهینه‌سازی برای بازی‌های جدید سال‌هاست که برای این کارت متوقف شده است. شما باید از آخرین درایور پایدار منتشر شده برای آن استفاده کنید.