قهرمان پنهان: راهنمای کامل خرید و مقایسه برندهای RX 5700 در بازار دست دوم سال ۲۰۲۵
در چشمانداز سختافزاری سپتامبر سال ۲۰۲۵، جایی که کارتهای گرافیک جدید با هوش مصنوعی و رهگیری پرتو پیشرفته حکمرانی میکنند، نگاهی به گذشته و یافتن گنجهای ارزشمند در بازار دست دوم میتواند بسیار هوشمندانه باشد. یکی از این گنجها، قهرمان پنهان معماری RDNA، کارت گرافیک AMD Radeon RX 5700 (غیر XT) است. این کارت که در سال ۲۰۱۹ به عنوان برادر کوچکتر و کممصرفتر 5700XT عرضه شد، امروز به عنوان یک گزینه فوقالعاده ارزشمند با پتانسیل نهفته، برای گیمینگ 1080p با نرخ فریم بالا و بودجهای بسیار محدود شناخته میشود.
خرید یک RX 5700 کارکرده که بیش از شش سال از عمرش میگذرد، نیازمند دقت و آگاهی بالایی است. کیفیت ساخت اولیه، مهندسی سیستم خنککننده و شناخت پتانسیل اورکلاک آن، تفاوت بین یک خرید معمولی و یک معامله استثنایی را رقم میزند. در این یادداشت تخصصی و کاربردی، به کالبدشکافی عمیق برندهای مختلف RX 5700 میپردازیم، عملکرد آن را در بازیهای روز سال ۲۰۲۵ میسنجیم و راز بزرگ افزایش رایگان عملکرد آن را فاش میکنیم.
عملکرد گیمینگ: پادشاه اقتصادی 1080p با پتانسیل پنهان
باید واقعبین بود: RX 5700 یک کارت گرافیک برای بازیهای سنگین AAA سال ۲۰۲۵ با تنظیمات Ultra نیست. قدرت واقعی این کارت در اجرای روان بازیهای مدرن در رزولوشن 1080p (Full HD) با تنظیمات بالا و نرخ فریم عالی نهفته است. این کارت از FSR (FidelityFX Super Resolution) پشتیبانی میکند که به آن اجازه میدهد در بازیهای جدید نیز عملکردی رقابتی داشته باشد.
- گیمینگ در 1080p (Full HD): اینجا قلمرو اصلی RX 5700 است. این کارت برای مانیتورهای ۱۴۴ هرتز ایدهآل است و میتواند در اکثر بازیهای سنگین سال ۲۰۲۵، با تنظیمات Medium/High و FSR Quality، نرخ فریم پایدار ۶۰ و بالاتر را به راحتی فراهم کند.
- گیمینگ در 1440p (2K): این کارت یک ورودی قابل قبول برای گیمینگ 1440p است. با استفاده از FSR در حالت Quality یا Balanced و تنظیمات گرافیکی Medium، میتوان به تجربهای روان (نزدیک به ۶۰ فریم) دست یافت.
- گیمینگ در 2160p (4K): این کارت برای گیمینگ 4K توصیه نمیشود.
- رهگیری پرتو (Ray Tracing): این کارت فاقد شتابدهندههای سختافزاری اختصاصی برای Ray Tracing است و عملکرد آن در این زمینه قابل استفاده نیست.
در جدول زیر، میانگین نرخ فریم تقریبی در چند بازی پرطرفدار برای مدلهای مختلف RX 5700 و همچنین حالت فلش شده به بایوس XT آورده شده است.
راز بزرگ: آنلاک کردن قدرت XT با فلش بایوس
مهمترین و هیجانانگیزترین نکته در مورد RX 5700، پتانسیل پنهان آن است. این کارت از همان چیپ گرافیکی Navi 10 استفاده میکند که در برادر بزرگترش، 5700XT، نیز به کار رفته است، اما با محدودیتهای نرمافزاری در فرکانس و توان مصرفی. بسیاری از مدلهای سفارشی RX 5700، به خصوص آنهایی که دارای سیستم خنککننده قدرتمند هستند، قابلیت فلش شدن با بایوس RX 5700 XT را دارند.
- نتیجه: با این کار، محدودیتها برداشته شده و کارت میتواند به فرکانسهای بالاتری دست یابد که نتیجه آن افزایش عملکرد ۵ تا ۱۰ درصدی و رسیدن به قدرتی بسیار نزدیک به یک 5700XT استوک است. این یک ارتقاء رایگان و فوقالعاده است.
- ریسکها و نیازمندیها: این کار ریسک بسیار پایینی دارد اما نیازمند دقت است. مهمتر از آن، برای مدیریت توان مصرفی و حرارت بیشتر پس از فلش، شما حتماً باید یک مدل با سیستم خنککننده بسیار باکیفیت (مانند Sapphire Nitro+/Pulse یا PowerColor Red Devil) داشته باشید. انجام این کار روی مدل مرجع یا مدلهای ضعیف به هیچ وجه توصیه نمیشود.
عملکرد در تولید محتوا: یک ابزار کارآمد اما قدیمی
برای تولیدکنندگان محتوای تازهکار، RX 5700 یک گزینه اقتصادی و کارآمد است. موتور انکود و دیکود سختافزاری آن (VCN) برای تدوین روان ویدیوهای 1080p و 4K در نرمافزارهایی مانند DaVinci Resolve خوب عمل میکند. ۸ گیگابایت حافظه VRAM آن برای اکثر کارهای گرافیکی و تدوین کافی است، اما برای پروژههای سنگین سهبعدی محدودیتهایی خواهد داشت.
چالشهای یک کهنهسرباز: حرارت، درایورها و مدلهای بدنام
خرید یک 5700 دست دوم بدون آگاهی از تاریخچه آن میتواند دردسرساز باشد:
- مدل مرجع (Reference): مدل اولیه که توسط خود AMD عرضه شد، از یک کولر دمنده (Blower) استفاده میکرد که به شدت داغ و پرصدا بود. از خرید مدل مرجع در بازار دست دوم به هر قیمتی خودداری کنید.
- مشکلات درایور اولیه: در سال اول عرضه (۲۰۱۹-۲۰۲۰)، این کارتها با مشکلات درایوری مانند صفحهسیاه (Black Screen) دستوپنجه نرم میکردند. این مشکلات سالهاست که با آپدیتهای درایور کاملاً برطرف شدهاند و کارت با آخرین درایورهای پایدار، کاملاً باثبات است.
- مدلهای سفارشی ضعیف: برخی از مدلهای اولیه برندها نیز با مشکلات خنکسازی، به خصوص برای حافظهها (VRAM)، مواجه بودند. بدنامترین آنها نسخه اولیه ASUS TUF و MSI Evoke بودند که باید از خرید آنها نیز اجتناب کرد.
جدول مقایسه جامع برندها (با رویکرد خرید دست دوم و پتانسیل فلش)
کالبدشکافی برندها: کدام قهرمان ارزش آنلاک شدن را دارد؟
هنگام خرید یک کارت گرافیک شش ساله، کیفیت ساخت اولیه و مهندسی کولینگ، مهمترین فاکتورها هستند.
Sapphire: بهترین و امنترین انتخاب برای فلش کردن
- Nitro+ و Pulse: این دو مدل با اختلاف بهترین و امنترین انتخابها برای یک 5700 دست دوم هستند. سیستم خنککننده آنها به قدری قدرتمند و کارآمد است که به راحتی از پس حرارت و توان اضافی پس از فلش کردن به بایوس XT برمیآیند. کیفیت ساخت افسانهای سفیر، دوام بالای آنها را تضمین میکند.
PowerColor و Gigabyte: رقبای قدرتمند
- PowerColor Red Devil: رقیب مستقیم Nitro+ با کولر عظیم و مدار تغذیه قدرتمند. یک گزینه پریمیوم و عالی برای اورکلاک و فلش.
- Gigabyte Gaming OC: یکی از محبوبترین مدلهای 5700 که با کولر سه فنه Windforce، تعادل بسیار خوبی بین قیمت، عملکرد و خنککنندگی برقرار میکرد و توانایی مدیریت بایوس XT را نیز دارد.
XFX و ASUS Strix: گزینههای قابل اعتماد
مدلهای THICC II از XFX و ROG Strix از ASUS نیز گزینههای پریمیوم و بسیار باکیفیتی بودند که برای اورکلاک و فلش مناسب هستند.
MSI و ASUS TUF (مدلهای بدنام): فقط برای استفاده استوک
- حتماً از خرید مدلهای اولیه ASUS TUF و MSI Evoke خودداری کنید، حتی اگر قصد فلش کردن ندارید. این مدلها به دلیل طراحی ضعیف هیتسینک، حافظههای بسیار داغی داشتند. اگر هم قصد خرید مدلهای اقتصادیتری مانند MSI Mech را دارید، به هیچ وجه به فکر فلش کردن بایوس آن نباشید.
پاسخ به ۵ سوال مهم در سال ۲۰۲۵
۱. آیا RX 5700 دست دوم هنوز برای گیمینگ در سال ۲۰۲۵ مناسب است؟ بله، برای گیمینگ 1080p با نرخ فریم بالا، این کارت یک ارزش خرید استثنایی دارد، به خصوص اگر مدل مناسبی را به بایوس XT فلش کنید.
۲. بزرگترین اشتباه هنگام خرید یک 5700 دست دوم چیست؟ خرید مدل مرجع (Reference) با کولر دمنده (Blower) یا مدلهای بدنامی مانند ASUS TUF اولیه. این مدلها داغ، پرصدا و غیرقابل اعتماد هستند.
۳. آیا فلش کردن بایوس به نسخه XT کار خطرناکی است؟ این کار ریسک بسیار پایینی دارد اما باید با دقت انجام شود. مهمتر از خود فرآیند، داشتن یک کارت با کولر قدرتمند است که بتواند از پس حرارت اضافی برآید.
۴. آیا ۸ گیگابایت VRAM آن برای بازیهای ۲۰۲۵ کافی است؟ برای رزولوشن 1080p در اکثر بازیها کافی است، اما در جدیدترین و سنگینترین عناوین ممکن است مجبور به کاهش کیفیت تکسچرها برای جلوگیری از لگ شوید.
۵. آیا باید نگران مشکلات درایوری قدیمی این کارت باشم؟ خیر. مشکلات صفحهسیاه مربوط به سال اول عرضه بود و با آپدیتهای درایور در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به طور کامل برطرف شد. کارت با درایورهای نهایی، کاملاً پایدار است.